Uit de Aa-kroniek 9 1990 (april) 1 door Harrie Jaspers

Het bezit van Johan van Pelt In de Burgskens

Secretaris Johan van Pelt overleed op 27-4-1746. Op 4-6-1746 is er een taxatie van onroerende goederen, afkomstig uit de nalatenschap van Johan van Pelt, waaronder: “een perceel zaai- en weiland, tuinen, gracht en vijvers met buitenhuisje daarop staande, groot 7 vatsaeden genaamd “het Borgske”, gelegen ter plaatse genaamd het borgske”. De waarde van dit lusthof werd geschat op ƒ 300,—. Zijn weduwe Maria Besoyen, verkocht op 29-3-1747 dit goed voor 183-8-6 (guldens-stuiverspenningen) en hertrouwde later met de Maarheezer predikant Willem Vonk.

Johan van Pelt werd door Jacob Spoor opgevolgd als Secretaris van de Baronie van Cranendonk. Uit bovenstaande blijkt dus dat hier in het midden van de 18de eeuw een omgracht lusthof gelegen was. De lusthof met omgrachting is op de kadastrale kaart van 1832 te zien en was toen eigendom van Wed. Cornelis Jan Kees.

Ook nu zijn de contouren van de gracht (verlaging) nog zichtbaar in het landschap en zijn er nog vondsten gedaan.

Het valt niet aan te nemen dat de genoemde omgrachting is gemaakt voor het lusthof. Aannemelijk is dat hier voordien reeds een versterkt huis of iets dergelijks gestaan heeft, want ook uit overlevering is bekend dat de Baron van Cranendonk hier vroeger bezittingen had en dat de Baron of Barones hier in de zomer vaak verbleven en zij vielen op door hun goedgeefsheid.

Zeker is ook dat het toponiem “Borgske” of “Burgske” reeds vóór 1700 voorkwam.

Velen zullen ook wel eens gehoord hebben dat er vanaf deze plaats naar het kasteel Cranendonk een onderaardse gang zou hebben gelopen. Wat die onderaardse gang betreft, dit lijkt mij gezien de afstand bijna onmogelijk. Nader onderzoek, waaronder ook archeologisch, zal in de toekomst misschien meer klaarheid kunnen brengen.

De contouren zijn nog zichtbaar

Uit overlevering is ook bekend dat er in de Burgskensstraat vroeger een boerderij gelegen was langs de Moezel. Dit moet dan gelegen hebben op perceel F 390. Oudere mensen wisten te vertellen, dat hier nog lang een perenboom heeft gestaan en dat er bij het ploegen altijd stenen werden boven geploegd. Of deze boerderij iets te maken had met genoemd “Burgske” is niet bekend, doch is wel aannemelijk, daar dit in de omgeving van een kasteel of burcht vaak het geval was. Hoe het ook zij, duidelijk is dat de versterkte woning met omgrachting haar naam heeft overgedragen op de omgeving, zodat deze omgeving nog steeds de “Burgskens” wordt genoemd. Ook is die naam overgegaan op de straat die er door heenloopt, de Burgskensstraat, die de Maarheezerweg verbindt met de Europalaan-Noord.
Lees het hele artikel…